Lokale besturen kunnen de wettigheidsexceptie van artikel 159 Grondwet niet toepassen in eigen besluitvorming (bis)

We stuiten op een recent arrest van de Raad van State waarin deze, enkele maanden voor het Grondwettelijk Hof bevestigt dat het bestuur (hier een intergemeentelijk samenwerkingsvervband) de wettigheidsexceptie van artikel 159 Grondwet niet zelf mag toepassen:

"Artikel 159 van de Grondwet bepaalt dat “de hoven en rechtbanken (...) de algemene, provinciale en plaatselijke besluiten en verordeningen alleen toe(passen) in zoverre zij met de wetten overeenstemmen”.
Uit de duidelijke en ondubbelzinnige formulering van dat grondwetsartikel blijkt dat de erin gestelde regel enkel geldt voor de met rechtspraak belaste organen en niet voor het actief bestuur. Waar de verwerende partij als orgaan van actief bestuur de betrokken gewestplanwijzigingen op grond van artikel 159 van de Grondwet niet buiten toepassing mocht laten, dient de Raad van State, als rechtscollege, wel de wettigheid van die wijzigingen te toetsen en die desgevallend buiten toepassing te laten".

Deze rechtspraak kan pijnlijke situaties met zich meebrengen, waarbij het lokaal bestuur moet inwilligen waarvan zij weet dat de rechter nadien zal vernietigen (met schadeclaims als gevolg).