Aansprakelijkheidsrisico gemeenten bij stedenbouwkundige vergunningen beperkt maar niet uitgesloten door beroepsmogelijkheid bij deputatie

Nog niet zolang geleden moesten talrijke steden en gemeenten zich voor de schadevergoedingsrechter verweren tegen een aanspraak op grond van de artikelen 1382 en 1383 BW na een arrest van de Raad van State waarbij een beslissing aangaande een stedenbouwkundige vergunning (inwilliging of weigering) werd vernietigd.

Joke Goris wijst er terecht op dat het georganiseerd bestuurlijk beroep bij de deputatie, zoals ingevoerd door de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het oorzakelijk verband tussen de fout van de gemeente en de schade veelal doorbreekt. Door de devolutieve werking van het beroep komt de beslissing van de deputatie immers in de plaats van de beslissing van de gemeente, waardoor de deputatie bepaalde gebreken in die beslissing kan rechtzetten.

Het zou echter fout zijn om te denken dat de gemeente nooit meer aansprakelijk kan gesteld worden. Wanneer het gaat om tekortkomingen aan substantiële vormvereisten of andere fundamentele fouten, die niet rechtgezet kunnen worden in de loop van de beroepsprocedure, (bv. een fout bij het openbaar onderzoek, dan blijft de gemeente aansprakelijk.

De auteur pleit voor een systeem waarbij het dossier in een dergelijk geval de aanvraag terug wordt verwezen naar de gemeente die dan de kans krijgt haar fout te herstellen.

Ref. J. Goris, “Gemeentelijke aansprakelijkheid bij vergunningensbeslissingen inzake ruimtelijke ordening en de impact hierop van het georganiseerd bestuurlijk beroep”, T. Gem. 2011, p. 59-70