Kortrijk
Regen
7° - 12°
Antwerpen
Regen
7° - 12°
Blog
Blog
14 februari 2013  | Publius

Raad van State: gemeenteraadsverkiezingen geldig ondanks belofte van traktatie in ruil voor stem

In het arrest nr. 222.518 van 14 februari 2013 heeft de Raad van State de beslissing van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen van Oost-Vlaanderen van 17 december 2012 vernietigd waarbij de gemeenteraadsverkiezingen van de gemeente Ninove ongeldig werden verklaard.
De Raad voor Verkiezingsbetwistingen had de verkiezingen ongeldig verklaard omdat een lijsttrekker kort voor de verkiezingen op Facebook gratis drank had beloofd aan wie een foto kon voorleggen waaruit bleek dat men op de kandidaat in kwestie had gestemd. Dit maakte een ongeoorloofde beïnvloeding van de kiezer uit, hetgeen verboden is op grond van artikel 194 van het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet.De Raad van State, die in deze bijzondere procedure over een volle bevoegdheid beschikt, vernietigde de beslissing van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen en verwierp het oorspronkelijke bezwaar tegen de gemeenteraadsverkiezing.De Raad veroordeelde weliswaar de handelingen van de lijsttrekker in kwestie, maar oordeelde dat het weinig waarschijnlijk was dat de uiteindelijke zetelverdeling tussen de lijsten hierdoor werd beïnvloed:"Wat het posten van het bericht naar het oordeel van de Raad van State inzonderheid tot een laakbare en verwerpelijke handeling maakt, is de aansporing erin om de uitgebrachte stem te reveleren en aldus een inbreuk te plegen op het geheim van de stemming. Het plaatsen van het bericht is bijgevolg alleszins een onregelmatigheid. Daaraan zou het feit dat het bericht vooral jolig of ludiek is bedoeld, niets veranderen. In dat geval blíjft er sprake zijn van een ongepaste en verontrustende lichtzinnigheid.
Zoals evenwel reeds gezien, mag een onregelmatigheid nog zo betreurenswaardig zijn, ze zal alleen een ongeldigverklaring van de verkiezing kunnen verantwoorden indien ze een dusdanige weerslag op de verkiezingen kan hebben gehad dat de zetelverdeling tussen de lijsten erdoor beïnvloed is geworden.
Volgens de eerste rechter, bijgevallen door de belanghebbende partij, is dat het geval. Hij leidt dat af, eensdeels, uit de grote verspreiding van het Facebookbericht en uit de zeer vele naamstemmen op Guy D'haeseleer, wiens “persoonlijke hoge score heeft geleid tot het hoogste totale aantal stemmen van diens partij Forza Ninove en dienvolgens tot haar 9 zetels in de gemeenteraad” en, anderdeels, uit het feit dat slechts 28 stemmen van de lijst Forza Ninove naar de lijst van CD&V; dienen te verschuiven opdat er een zetelverschuiving zou plaats hebben.
De Raad van State deelt die mening niet.Naar zijn oordeel is het niet aannemelijk dat anno 2012 het vooruitzicht van een zo gering voordeel als een gratis drankje dermate op een kiezer inwerkt dat hij niet langer in volle vrijheid en onafhankelijkheid zijn stem kan uitbrengen, maar ertoe gebracht wordt die stem te geven aan (een kandidaat van) een lijst die nog niet reeds zijn voorkeur had. Dit wordt alleen maar kracht bijgezet door de vaststelling dat deze kiezer, wil hij ook werkelijk getrakteerd worden, eerst nog in het stemhokje een foto van zijn stembrief zou dienen te nemen en zich vervolgens daarmee zou moeten gaan aanbieden op een plek die niet eens nader gepreciseerd wordt.
Eerder komt het hele bericht voor een soort van inside joke te zijn, die zich wezenlijk richt tot de reeds overtuigde sympathisanten.
Wat ook het effect van de besproken deplorabele demarche mag zijn geweest op de verdeling van de stemmen over de verschillende kandidaten van de lijst Forza Ninove zelf, het is volgens de Raad van State niet in redelijkheid aannemelijk dat de door Guy D'haeseleer onder voorwaarden in het vooruitzicht gestelde traktatie, voor enige kiezer die het Facebookbericht onder ogen zou hebben gekregen, de decisieve reden kan zijn geweest om de lijst Forza Ninove boven de andere te verkiezen."
De Raad van State merkt nog op dat de lijsttrekker misschien wel een uitzonderlijke score heeft gehaald door de belofte van de traktatie, maar dat de lijststemmen in dezelfde mate toenamen dan de stemmen van de één na populairste verkozene van de partij: "Met andere woorden mag dan wel Guy D'haeseleer een uitzonderlijke score hebben behaald, finaal is de vooruitgang van de lijst Forza Ninove in haar geheel beschouwd niet groter dan de vooruitgang die W. S., boekte, zónder een kwalijk Facebookbericht te posten."De Raad van State wees ook twee andere bezwaren tegen de zelfde gemeenteraadsverkiezing af.

Het integrale arrest leest u hier.

Deel dit artikel