Kortrijk
Regen
7° - 12°
Antwerpen
Regen
7° - 12°
Blog
Blog
29 september 2018  | Dirk Van Heuven

Overheid niet langer strafrechtelijk immuun

Met de wet van 11 juli 2018 tot wijziging van een strafwetboek is de strafrechtelijke immuniteit van publiekrechtelijke rechtspersonen opgeheven.

Artikel 7 bis van het Strafwetboek luidt thans als volgt:

‘De straffen toepasselijk op misdrijven gepleegd door rechtspersonen, met uitsluiting van publiekrechtelijke rechtspersonen bedoeld in het derde lid, zijn:

In criminele zaken, in correctionele zaken en in politiezaken:
1° geldboete;
2° bijzondere verbeurdverklaring; de bijzondere verbeurdverklaring, bepaald in artikel 42, 1°, uitgesproken ten aanzien van publiekrechtelijke rechtspersonen kan enkel betrekking hebben op goederen die vatbaar zijn voor burgerlijk beslag.

In criminele en correctionele zaken:
1° ontbinding; deze kan niet worden uitgesproken ten aanzien van de publiekrechtelijke rechtspersoon;
2° verbod een werkzaamheid die deel uitmaakt van het maatschappelijk doel te verrichten, met uitzondering van werkzaamheden die behoren tot een opdracht van openbare dienstverlening;
3° sluiting van een of meer inrichtingen, met uitzondering van de inrichtingen waar werkzaamheden worden verricht die behoren tot een opdracht van openbare dienstverlening;
4° bekendmaking of verspreiding van de beslissing.]1

Ten aanzien van de Federale Staat, de gewesten, de gemeenschappen, de provincies, de hulpverleningszones, de prezones, de Brusselse agglomeratie, de gemeenten, de meergemeentezones, de binnengemeentelijke territoriale organen, de Franse Gemeenschapscommissie, de Vlaamse Gemeenschapscommissie, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en de openbare centra voor maatschappelijk welzijn kan enkel, met uitsluiting van elke andere straf, de eenvoudige schuldigverklaring worden uitgesproken.’

De wetgever hoopt dat dankzij de (beperkte) strafrechtelijke aansprakelijkheid van overheden, pijnlijke processen tegen in het bijzonder gemeentemandatarissen kunnen vermeden worden. Bekend is het geval van de burgemeester van de stad Damme die na een dodelijk verkeersongeval op een onveilig kruispunt zich moest verantwoorden voor de strafrechter.

Let wel: de overheid kan hoogstens veroordeeld worden tot een eenvoudige schuldigverklaring. Voor de burgerlijke partijen wordt het evewnwel eenvoudiger om schadevergoeding van de betrokken overheid te bekomen, omdat zij niet langer de bewijslast moeten dragen van de fout van de publiekelijke rechtspersoon.

Referentie: S. Keunen, ‘Publiekrechtelijke rechtspersonen genieten niet langer strafrechtelijke immuniteit’, De Juristenkrant, 12 september 2018, 9.

Deel dit artikel