Nieuwe omzendbrief voor lokale besturen inzake onteigeningen ten algemene nutte

Ook lokale besturen kunnen onteigenen om redenen van algemeen belang. Een onteigening kan maar gemachtigd worden indien dit algemeen belang is aangetoond net zoals de noodzaak om te onteigenen en, wanneer er gebruik wordt gemaakt van de Onteigeningswet van 1962, de hoogdringendheid.

De Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur is principieel bevoegd om onteigeningsmachtigingen te geven aan de lokale besturen: gemeenten, OCMW's, provincies, autonome gemeentebedrijven, autonome provinciebedrijven, provinciale ontwikkelingsmaatschappijen en de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (de dienstverlenende en opdrachthoudende verenigingen).

Op 16 december 2011 verschenen twee relevante besluiten in het Belgisch Staatsblad.

Een eerste besluit is het besluit van 14 oktober 2011 van de Vlaamse Regering tot wijziging van artikel 13 van het besluit van de Vlaamse Regering van 13 juli 2009 tot bepaling van de bevoegdheden van de leden van de Vlaamse Regering, gewijzigd bij de besluiten van de Vlaamse Regering van 24 juli 2009, 4 december 2009, 6 juli 2010, 7 juli 2010, 24 september 2010, 19 november 2010, 13 mei 2011, 10 juni 2011 en 8 juli
2011.

Een tweede besluit is het besluit van 14 oktober 2011 van de Vlaamse Regering inzake onteigeningen ten algemenen nutte ten behoeve van de gemeenten, de provincies, de autonome gemeentebedrijven, de autonome provinciebedrijven, de OCMW's, de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en de provinciale ontwikkelingsmaatschappijen.

De belangrijkste wijzigingen betreffen enerzijds het afschaffen van de verplichte instemming van de functioneel bevoegde minister voor de onteigeningsmachtigingen en anderzijds het creëren van een éénloketfunctie, waardoor alle onteigeningsprocedures voor de lokale besturen vermeld in het besluit, bij de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur terecht komen.

Van de gelegenheid werd gebruikt gemaakt om met een nieuwe omzendbrief de puntjes op de “i” te zetten.

De nieuwe omzendbrief BB 2011/5. - besluit van de Vlaamse Regering inzake onteigeningen ten algemenen nutte ten behoeve van de gemeenten, de provincies, de autonome gemeentebedrijven, de autonome provinciebedrijven, de O.C.M.W.'s, de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en de provinciale ontwikkelingsmaatschappijen, die op 18 januari 2012 in het Belgisch Staatsblad verscheen, vervangt de oude omzendbrief BA - 99/01 van 23 februari 1999 inzake onteigeningen voor algemeen nut.

De omzendbrief geeft o.m. nadere duiding bij de formele motiveringsplicht, waarop de lokale onteigende besturen dienen te anticiperen.

Jan Beleyn
Meindert Gees